क्रांतिवीर राजे उमाजी नाईक .

             महाराष्ट्राच्या इतिहासात, शक्तिशाली योद्ध्यांच्या यादीत, पहिले क्रांतिकारी राजे  उमाजी नाईक यांचे कौशल्य लक्षात येते. एक लढाऊ, क्रांतिकारी आणि प्रभावी व्यक्तिमत्त्व म्हणून त्यांची क्षमता प्रेरणा देत राहील. जेव्हा ब्रिटीश सत्तेचा सूर्य क्षितिजावर उगवत होता, तेव्हा त्यांनी क्रांतीच्या संघर्षाला सुरुवात केली ती प्रदर्शनात ठेवण्यासाठी पुढाकार घेऊन. राजे उमाजी नाईक यांचा जन्म 7 सप्टेंबर 1791 रोजी पुरंदर तालुक्यातील भिवडी येथे झाला. वडील दादोजी नाईक-खोमणे, आई लक्ष्मीबाई, भाऊ अमृता आणि कृष्णा, बहीण जिजाई, गंगू, म्हाकाळा, तुका आणि पार्वती यांचे कुटुंब. वयाच्या 10 व्या वर्षी त्यांना सेनानी म्हणून प्रतिष्ठा मिळाली. साताराचा राजा प्रतापसिंह यांनी नसरापूर येथील राम मंदिरात त्याचा सन्मान केला.इंग्रजांना हुसकावून लावण्यासाठी पहिले स्वातंत्र्य सैनिक म्हणून त्यांनी केलेले काम क्रांतिकारकांसाठी शक्तीचे स्रोत ठरले.

bhartiyadiwasi.blogspot.com

क्रांतिवीर राजे उमाजी नाईक .

          रामोशी जातीतील नागरिकांना  ब्रिटिशांनी गुन्हेगारी ठरवले. त्याच्या आयुष्यात इतर कोणतेही शिक्षण किंवा व्यवसाय नव्हता. त्यामुळे पोट भरण्यासाठी लुटीशिवाय काहीच नव्हते.   1804 मध्ये त्यांनी किल्ल्याच्या पायथ्याशी जमलबवाडीवर हल्ला केला आणि त्यांना हाकलून लावले. ते राजवटीच्या मर्यादेपर्यंत भटकले. उमजीना  परिस्थितीची जाणीव झाली. त्याने स्वातंत्र्य मिळवण्याचा निर्णय घेतला. .रामोशी हे खोंडोबाचे अनुयायी होते. हरवलेली जमीन परत मिळवण्यासाठी त्याने बंडाचे बॅनर हाती घेतले.

         16 फेब्रुवारी 1831 रोजी त्यांनी ब्रिटिशांविरुद्ध बंड केले. पुरंदर  किल्ल्याला लुटीपासून वाचवण्याची जबाबदारी नाईक कुटुंबावर होती. कोणत्याही हल्ल्याला रोखण्यासाठी तो सदैव तयार होता. राजे  उमाजी नाईक उंचेपुरे  हे धिप्पाड होते. एक चांगला कुस्तीपटू म्हणून ते दररोज चांगल्या सत्रांचा सराव करत . दंडपट्टा, कु-हाडी, तिरकमठा, दोरी, भाला, घोडेस्वारी. आणि लवकरच त्याच्या वडिलांनी त्याला तलवारीच्या कलेची ओळख करून दिली. या काळात ब्रिटीशांनी भारतात आपली सत्ता एकवटण्यास सुरुवात केली.   1803मध्ये इंग्रजांचा पाल्य म्हणून बाजीराव दुसरा यांनी काम पाहायला  सुरवात केली . 

पुरंदर  किल्ल्याचे  संरक्षण करण्याचे काम त्यांनी रामुशी समाजाकडून काढून  घेतले आणि ते आपल्या प्रियजनांना दिले. म्हणून त्यांच्यावर उपासमारीची वेळ आली  जनसामान्यांवर इंग्रजांचा छळ वाढला. म्हणून उमाजी नाईक आपल्या  लोकांच्या बाजूने लढायला आले . 1857 च्या उठावापूर्वी क्रांतीचे स्वप्न पाहणारे आणि 14 वर्षे ब्रिटनमधून पळून गेलेले ते भारतीय इतिहासातील पहिले क्रांतिकारक मानले जातात. उमाजी नाईक  यांचा जन्म रामुशी समाजात झाला आहे आणि त्यांना संपूर्ण इतिहासात नेहमीच अन्यायकारक वागणूक दिली गेली आहे. त्याच्या प्रतिभाकडे दुर्लक्ष केले गेले.