आदिवासी विकासासाठी व त्या क्षेत्रातील उपाय योजना राबविण्यासाठी केलेले विभाग .

 आदिवासी उपाय योजनेची संकल्पना 

        आदिवासी बहूल  क्षेत्र विकासासाठी केंद्र व राज्य शासनाने वेगवेगळे टप्पे  आखले गेले व त्याखाली राज्य शासनाचे काम चालू असते व हि आदिवासी विकासाची संकल्पना राज्य शासनाच्या धोरणाने चालते ,थोडक्यात महत्वाचे म्हणजे आदिवासी विकास उपाय योजनेसाठी चालू असलेले काम ,निधी आपण आपल्यापर्यंत कसा आणता येईल हे थोडक्यात समजून घेऊ .

bhartiyadiwasi.blogspot.com

Tribal Sub-plan-TSP आदिवासी उपयोजना;

       पाचव्या पंचवार्षिक योजनेपासून देशात व महाराष्ट्रात आदिवासी उपयोजना(Tribal Sub-plan-TSP) राबवण्यास सुरुवात झाली. आदिवासी उपयोजनेच्या अंमलबजावणीसाठी क्षेत्रविकासाची संकल्पना भारत सरकारने स्वीकारली. त्याप्रमाणे महाराष्ट्रामध्ये आदिवासी क्षेत्राचे पुढीलप्रमाणे विभाजन करण्यात आले आहे.

Intergrated Tribal Development Project(itdp),एकात्मिक आदिवासी विकास प्रकल्प;

ज्या गावांमध्ये ५० टक्क्याहून अधिक आदिवासी लोकसंख्या असेल, त्या गावांचा समावेश एकात्मिक आदिवासी विकास प्रकल्पांतर्गत  केला जातो, केला जातो. महाराष्ट्रात असे २९ प्रकल्प आहेत.

Modified Area Development Approach(mada),
सुधारित क्षेत्र विकास खंड;

    प्रकल्पक्षेत्रालगतच्या प्रदेशात ज्या गावांमध्ये १० हजार लोकवस्ती आहे आणि त्यातील ५० टक्क्याहून अधिक आदिवासी लोकसंख्या असेल त्या गावांचा समावेश या खंडामध्ये केला आहे. महाराष्ट्रात एकूण ४३ माडा क्षेत्रे आहेत.

Mini Modified Area Development Approach,

सुधारित लघुक्षेत्र विकास खंड ;

      २००१ सालच्या जनगणनेच्या आकडेवारीनुसार महाराष्ट्रातील ४९ टक्के आदिवासी वरील प्रकारच्या प्रकल्पक्षेत्रात वा खंडात राहतात, त्या आदिवासींच्याही विकासासाठी अतिरिक्त आदिवासी उपयोजना तयार केली जाते. या उपयोजनेमध्ये वैयक्तिक लाभांच्या योजनांचा समावेश केला जातो.

प्रत्येक ५ हजार लोकवस्तीच्या २-३ गावांमध्ये मिळून ५० टक्क्याहून अधिक आदिवासी लोकसंख्या असेल तर अशा गावांचा समावेश सुधारित लघुक्षेत्र विकास खंडामध्ये केला जातो. महाराष्ट्रात असे २४ खंड आहेत.

      वरील माहिती हि जाणीवपूर्वक आपल्यासाठी उपलब्ध करून देण्याचा प्रयत्न केला आहे जेणे करून समाज हा विकासाचा निर्णय घेण्यासाठी विचार करील .

हे  वाचा ,

पेसा कायदा आणि त्यातील तरतुदी .

खानदेश ला 'खानदेश , म्हणण्याचे कारण !

 Abujmaria Tribes of India.अबुजमारीया आदिवासी जमात.

आईमोल(Aimol)आदिवासी जमात

१९५७ पूर्वीचे भिल्ल व कोळी  प्रमुख उठाव .

पद्मश्री तुलसी गौडा यांच्या विषयी थोडेसे !